2023/10/10-2024/03/31

José Antonio Santano Irungo alkateak, Goizane Álvarez Gipuzkoako Foru Aldundiko Kultura diputatuak, Lourdes Herrasti Aranzadi Zientzia Elkarteko lehendakariordeak eta Aizpea Goenaga Oiasso Museoko koordinatzaile eta erakusketaren komisarioak "Emakume arkeologoak Gipuzkoan" erakusketa aurkeztu dute gaur Oiasso Museoan. Erakusketa gaur, asteartea, irekiko da, urriaren 10ean, arratsaldeko 19: 00etan, eta 2024ko martxoaren 31ra arte egongo da ikusgai. Askotariko jarduera-programa bat aurreikusi du, erakusketarekin batera eta ibiltaria izango dena.

Erakusketak emakumeek lurraldeko ikerketa arkeologikoetan duten garrantzia azpimarratzen du eta azalpen-paneletan Arkeologiako sektore estrategikoetan sartzeko prozesua, integrazio osoa eta lidergoa azaltzen ditu. Horrez gain, horiek aurkitutako objektu arkeologikoen aukera zabala ere badago, eta oraingo honetan ikus daitezke, modu paregabean.

Ibilbidea 1903an hasi zen, Alfontso XIII.a erregeak Aizpitarteko (Errenteria) haitzuloetako indusketak bisitatu zituenean. Argazki batean emakume batzuk ageri dira lantaldean. Maria Luisa Aranzadik eta Pilar Sansineneak erakusten dutenez, emakumeek ikerketetan duten presentzia gero eta garrantzitsuagoa da. Joan den mendeko 60ko hamarkadatik aurrera, bi arkeologo entzutetsu daude, ia ezezagunak beren herrialdean, biak donostiarrak: Ana María Muñoz, Historiaurreko lehen katedraduna, eta Lola Echaide, F. Clark Howellek eta Leslie Freemanek zuzendutako kanpainetako landa-arduraduna, Soriako Torralba eta Ambrona aztarnategietan.

80ko hamarkadatik aurrera, emakumeek gero eta espazio garrantzitsuagoak konkistatu zituzten, baita ikerketan garrantzi handia izan duten sektoreen buru izan ere. Gaur egun, arkeologoen belaunaldi berriek etorkizun oparoa eta gero eta espezializatuagoa irudikatzeko aukera ematen dute.

Goizane Alvarez Kultura diputatuak azaldu duenez, Gipuzkoako arkeologoak izan ziren, besteak beste, Espainiako arkeologia profesionalaren garapenean lagundu zutenak. Hala ere, arkeologo horien lana ez da oso ezaguna, balio handia izan arren.

Halaber, historikoki, emakumeek zientziaren munduari egin dizkioten ekarpenak garrantzi handikoak izan direla esan du; tamalez, lan hori ez da beti behar bezala aitortu. Matematika handiak, biologoak eta arkeologoak, beraz, ikusezintasun fisikotik kanpo geratu dira. Erakusketa hau aukera paregabea da emakume horiek gure ondarearen ikerketan eta kontserbazioan izan duten funtsezko eginkizunari balioa emateko; baina, era berean, justiziazko ekintza bat da.

Era berean, ziur agertu da desberdintasunak daudela gizonek eta emakumeek egindako arkeologiaren artean. Ikerketa arkeologikoak gizonen ikuspegitik bideratu dituen genero-ikuspegia dago, eta lehenetsi egin dira iraganeko ikuspegiak, osatu gabe daudela frogatu baita. Egia esan, orain badakigu emakumeek Historiaurrean ehizatzen zutela, kobazuloak irudikapen bikainez apaintzen zituztela, dinastiak gidatzen zituztela, buruzagitza publikoak egiten zituztela. Gainera, emakumeak ikerlari gisa sartzeak ikasketak bideratzeko beste modu bat dakar, orain arte argitaratu ez diren auzolandegiak azalduz eta, nola ez, emakumeei eta gizonei buruzko estereotipoak desmuntatuz, eta, horrela, iraganari buruz aurrez pentsatutako ideiak desagerraraziz.

Bestalde, Irungo alkate Jose Antonio Santanok azpimarratu du ohorea dela Irunentzat erakusketa bat egitea, dagoen bezala, eta ez da kasualitatea Oiasso museoa izatea leku ezin hobea erakusketa honetarako "Irungo protagonismo arkeologikoa oso lotuta egon da arkeologoen paperarekin, eta museo honek, bere kontzepziotik, Irungo erromatar iragana lurpetik atera duten emakumeen ikuspegia izan du. Arkeologoen lana erabakigarria izan da hirian, eta bidezkoa iruditzen zait dagoen moduko erakusketa bat egiteko zortea izatea. Oiasso eta Irun agertoki ezin hobea iruditzen zaizkit ikusgarritasun hori aldarrikatzeko ".

Lourdes Herrasti arkeologo eta Aranzadiko lehendakariordeak azaldu duenez, "Aranzadi funtsezkoa izan da Gipuzkoako arkeologia ulertzeko". Aranzadiko Antropologia saileko zuzendariak azaldu duenez, "pertsona askok arkeologian lehen urratsak eman dituzte gure arkeologoen talentu zientifikoaren eragile izan den Zientzia Elkarte honen bitartez.

Gogoan zuen Herrastik ere Aranzadik izan zuen zeregina, ingurune akademiko eta unibertsitarioan giltzarri izan baitzen "urte askoan,

80ko hamarkadan Euskal Herriko Unibertsitatea sortu zen arte, Aranzadik hutsune akademiko bat bete zuen, non bere iragana lurpetik ateratzeko grina bera zuten arkeologo gazteak biltzea lortu zuen.80ko hamarkadatik aurrera, gure unibertsitateetako ikasleek beren bokazio zientifikoa bideratzeko leku ezin hobea ikusi zuten Zientzia Elkartean: arkeologia ".

Azkenik, Oiasso Museoko koordinatzaile eta erakusketaren komisario Aizpea Goenagak azpimarratu nahi izan du erakusketa honen bidez Gipuzkoako arkeologoen lanari balioa eman nahi izan diogula eta berak aurkitu eta ikertu dituen altxor arkeologiko batzuk argitara atera nahi izan ditugula. Eta publikoak, erakusketaren bidez, arkeologiari buruz eta gure iraganetik erakusten dizkigunei buruz ikasi ahal izatea, guri hori egiteko aukera eman digun bezainbeste.

INAUGURAZIOA: 2023ko urriaren 10ean, 19: 00etan

Erakusketaren ORDUTEGIA:

Asteartetik ostegunera eta igandeetan: 10: 00-14: 00

Ostiral eta larunbatetan 10:00-14:00 eta 16 00-19:00

Astelehenetan itxita

Doako sarrera