ERAKUSKETA: MEGALITOAK. ESPAZIO SAKRATUAK ETA LURRALDE-ERREFERENTEAK 

2024/06/14 -2024/11/24

Irungo Oiasso Erromatar Museoak, Europako Arkeologia Jardunaldien barruan, honako erakusketa hau aurkeztu du:

"Megalitoak. Espazio sakratuak eta lurralde-erreferenteak" erakusketa ekainaren 14tik azaroaren 24ra bitartean izango da ikusgai. Erakusketa honek Euskal Herriko megalitismoaren fenomenoaren alderdi nagusiak aztertzen ditu, arkeologian betidanik funtsezko zeregina izan duen gaia. Monumentu megalitikoak, trikuharriak, menhirrak, harrespilak eta tumuluak, oraindik sekretu asko ezkutatzen dituzten gune sakratuak izan ziren.

Javier Fernández Eraso EHUko Historiaurreko katedradunak, José Antonio Mujika Alustiza doktoreak eta Juan Carlos López Quintana arkeologo eta AGIRI arkeologia elkarteko presidenteak komisariatu dute erakusketa. Erakusketa honek Euskal Herriko 120 aztarnategi baino gehiagotako pieza arkeologikoak erakusten ditu, Bizkaia, Araba eta Nafarroako 150 pieza original baino gehiagoko bilduma.

Erakusketa Bilboko Arkeologi Museoak sortu du. Bertan, aurtengo otsailera arte bisitatu ahal izan zen eta Irunera iritsi da hainbat erakunderen lankidetzari esker: Eusko Jaurlaritza, Nafarroako Gobernua, Gordailua, BIBAT eta Barandiaran Fundazioa Irungo Udalarekin eta Oiasso Museoarekin.

Erakusketaren eremuek eta erakusgai dagoen bilduma Neolito garaiko monumentu megalitikoen jatorria eta garapena ezagutzeko aukera ematen dute. Erakusketak trikuharrien, menhirren, harrespilen eta tumuluen forma arkitektonikoak erakusten ditu, haien dimentsioak erakusten ditu eta eraiki zireneko funtzioa azaltzen du: lurperatzeko lekuak, erritualak ospatzeko lekuak eta espazioak okupatzeko erreferenteak, besteak beste.

Erakusketan hainbat pieza nabarmentzen dira, hala nola trikuharri batzuen ganberetan antzemandako hainbat tipologiatako sei hilarri. Era berean, hainbat material eta tamainatako aizkora leunduak ikusi ahal izango dira, horien artean Diman (Bizkaia) aurkitutako alpetar jatorriko bat, edo kontuak (Apaingarriak), hezurrez, boliz, koralez, harrizko kristalez edo lignitoz eginak, Larrarte, Trikuaizti (Gipuzkoa) eta Obioneta (Nafarroa) trikuaizti trikuharrietan berreskuratuak, besteak beste, Zorroztari (Idiazabal, Gipuzkoa) eta Alto de la Huesera (Guardia, Araba) trikuharrietako urrezko pieza txiki batzuk; silexezko eta metalezko armak, hala nola Arenazako (Galdames, Bizkaia) mihi-sastoa, Iruzubietako (Markina) aizkorak; besteak beste, eta zeramikazko ontziak, hala nola Kanpai-ontzi pagiformakoa.

INAUGURAZIOA: EKAINAK 14 ostirala 19:00

Erakusketaren komisarioek bisitariei lagunduko diete erakusketara bisita komentatu batean.

Bisita doakoa da eta aurrez erreserba egin behar da 943 63 93 53 telefonoan edo helbide elektronikoan.

Erakusketaren ORDUTEGIA:

Zigiluak eta zeramika

2024/01/15 -2025/01/10

Oiasso Museoak eta Gordailuak, Gordailua Oiasson proiektuarekin, leiho bat ireki nahi dute gizartearengan gure kultura-ondarea sustatzeko eta ondare hau kontserbatzeak duen garrantziari buruzko kontzientzia pizteko.Hemen ikusgai dauden objektuak Gordailuan gordetzen dira, eta Oiasso Museoaren bitartez kultur ondare kolektibo hori partekatzea dugu helburu.Gordailua Oiasson ekimena Irungo Udalaren eta Gipuzkoako Foru Aldundiaren arteko lankidetzaren emaitza da, eta, haren bidez,

Oiasso Museoak Gordailua Gipuzkoako Ondare Bildumen Zentroko pieza etnografikoak erakusten ditu, gune espezifiko batean. 2019an hasitako lankidetza honek 2024an jarraituko du fabrikatzailearen zigiluekin eta zeramikarekin lotutako piezen bilduma batekin.

Tailerrek hainbat marka, zigilu eta tanpoi erabiltzen dituzte beren produktuak identifikatzeko, eta markatuta utzi dituzten sorkuntzak bezain askotarikoak dira. Oiasso hiri zaharraren gainean Irunen aurkitutako erromatarren garaiko aztarna arkeologikoen artean, Terra Sigillatako zeramikazko ontziak daude. Mahaiko ontziteria mota horren izena da bertako ale askok egiten zituzten buztingileen markak edo zigiluak (sigillum) dituztelako.

Zeramika arkeologiako protagonista handia da, baina zeramika ez da soilik dokumentu historiko edo arkeologikoa; antzinatik zeramikariek beren produktuak artelan bihurtu dituzte. Eta Irungo Porcelanas Bidasoa fabrika enblematikoaren zigiluak garai garaikidean ekoitzitako loza fin ederrenetako batzuk bereizi ditu.

Gordailuko beira-arasak hainbat motatako zigiluen bilduma eta Porcelanas Bidasoaren ontzi bat erakutsiko ditu, Irungo enpresak lortutako kalitatearen erakusgarri. Pieza etnografiko hauek ekainaren amaiera arte ezagutu ahal izango dira.