Bisita birtuala Ama Xantaleni

Gune paregabea eta aparta da, eta 2.000 urtetan zehar erabilera erlijiosoa mantendu da. Lehenik, Oiassoko (Irun) herri erromatarreko hilerri gisa, eta, ondoren, kristau gurtzarako leku gisa, Ama Xantalen izenpean.

Gaur egun, zeremonia erlijiosoak egiten dira oraindik, eta, aldi berean, erromatarren mausoleoen hondakinak, garai hartako ehiza-hautestontziak eta gaur egungo eraikinaren eraikuntza-bilakaeraren ondoz ondoko etapak erakusten dira. Barruan, 1971 eta 1973 urteen artean egindako ikerketa arkeologiko baten emaitzak eta ebidentziak biltzen dituen museo monografikoaz goza daiteke.

Oiasso Museoak ondare garrantzitsu hau ezagutzera emateko bisita gidatuak eskaini ditu 2006tik. Une honetan ere helburu berarekin jarraitzen dugu, Ama Xantalen online bisitatzeko aukera eskainiz, klikatu eta webguneko beste artikulu batera garamatza, zuen eskura jartzen ditugun eduki hauen bidez.

INDUSKETA ARKEOLOGIKOA

Jaime Rodríguez Salísek, 1969an erromatarrek aipatutako Oiasso hiria Irunen kokatuta zegoela frogatzea lortu zuenak, Junkal plazan lehen aztarna garrantzitsuak aurkitu zituenean, zundaketa txiki bat egin zuen Ama Xantalen ermitaren barruan. Adbokazioa Konstantino enperadorearen amari zegokiola uste zuen, eta, horregatik, esplorazioa egitea erabaki zuen. Zortea izan zuen eta hiriko hilerri erromatarraren zati batekin topo egin zuen. Aurkikuntzaren garrantziaren aurrean, Ignacio Barandiaranengana jo zuen, garai hartan Zaragozako unibertsitateko irakaslea zena, eta honek 1973ra arte bere taldearekin egindako lanen ardura hartu zuen.

F4 Equipo

Indusketa arkeologikoetan 106 errauts-kutxatila berreskuratu zituzten hildakoen errautsekin eta, kasu batzuetan, hatuekin, baita 3 hil mausoleo eta beste ebidentzia interesgarri batzuk ere, adibidez, nekropolia eratuz joan zenean ondoan zegoen bide zaharraren harrizko lerrokadurak.

Erromatar hilerria ermitaren mugetatik kanpo hedatzen zen, baina ondoan dagoen Estebenea errekaren uholdeak hilobiak aurretik eraman zituen. Ermitako hormen babes-efektuari esker, ezagutzen dugun zatia kontserbatu zen.

Rodriguez Salisek, abangoardiako alarde berri batean, aztarna arkeologikoak estali beharrean, agerian utzi zituen, aldarerako eta eliztarrentzako gunea ordura arte ezagutzen ez zen errealitate horretara egokituz.

Jendearentzako eserlekuak koruaren azpian jarri zituen, eta hantxe museo txiki bat ireki zen, pieza arkeologiko esanguratsuenak erakusten zituena.